Το αντίγραφο της βάσης του Τρίποδα στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών
© ΕΦΑ ​Φωκίδας, ΥΠ.ΠΟ.A

Το 479 π.Χ., μετά τη μάχη των Πλαταιών, οι τριανταμία ελληνικές πόλεις που συμμετείχαν στον αγώνα κατά των Περσών, ανέθεσαν στο ιερό του Απόλλωνα έναν υπερμεγέθη χρυσό τρίποδα από το ένα δέκατο της λείας του πολέμου. Το σημαντικό αυτό μνημείο ήταν διάσημο για τη βάση του, ένα χάλκινο κίονα που συγκροτούσαν περιελισσόμενα σώματα τριών φιδιών, τον περίφημο «τρικάρηνο όφι». Οι Φωκείς έλιωσαν τον τρίποδα κατά τον Γ΄ Ιερό Πόλεμο, όμως ο κίονας έμεινε στη θέση του μέχρι το 330 μ.Χ., όταν ο Μέγας Κωνσταντίνος τον μετέφερε στον ιππόδρομο της Κωνσταντινούπολης, όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα. Ένα χάλκινο αντίγραφο του τρίποδα τοποθετήθηκε στην αρχική του θέση το 2015.

Λίγο πριν τον ναό του Απόλλωνα, στα νοτιοανατολικά, ήταν στημένος ο περίφημος τρίποδας που ανέθεσαν στο ιερό οι ελληνικές πόλεις το 479 π.Χ. με το ένα δέκατο από τα λάφυρα της μάχης των Πλαταιών. Ο τρίποδας αρχικά έφερε επιγραφή που ανέφερε ότι είχε αφιερωθεί από τον Σπαρτιάτη αρχηγό των συνασπισμένων, Παυσανία. Ωστόσο, η επιγραφή εξόργισε τους συμμάχους, που απαίτησαν να αναγραφεί ότι το ανάθημα προερχόταν από τις ελληνικές πόλεις. 
Το σημαντικό αυτό μνημείο ήταν διάσημο για τη βάση του, που αποτελούνταν από χάλκινο κίονα που συγκροτούσαν τα περιελισσόμενα σώματα τριών φιδιών, γνωστό και ως «τρικάρηνος όφις». Στα κεφάλια των φιδιών στηριζόταν χρυσός τρίποδας, που έφερε λέβητα. Αν και οι Φωκείς έλιωσαν τον τρίποδα στη διάρκεια του Γ΄ Ιερού πολέμου, στα μέσα του 4ου αι. π.Χ., ο κίονας έμεινε στη θέση του μέχρι το 330 μ.Χ., όταν ο Μέγας Κωνσταντίνος τον μετέφερε στον ιππόδρομο της Κωνσταντινούπολης. Εκεί, στην πλατεία Atmeydani, στέκει ως τώρα, αν και απογυμνωμένος από τα κεφάλια των φιδιών, μαρτυρώντας την εξέχουσα σημασία που είχε για τη νέα πρωτεύουσα της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Από μικρογραφίες της οθωμανικής περιόδου γνωρίζουμε ότι ο κίονας με τις τρεις κεφαλές των φιδιών ήταν ακέραιος έως και τον 18ο αι. Από αυτές πλέον σώζεται μόνο η μια, η οποία βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο της Κωνσταντινούπολης. Γύψινο εκμαγείο του οφιόσχημου στηρίγματος κατασκευάστηκε και μεταφέρθηκε από την Κωνσταντινούπολη στο Μουσείο των Δελφών. 
Τον Δεκέμβριο του 2015, ένα χάλκινο αντίγραφο του κίονα στήθηκε στη θέση του πρωτοτύπου.